Broeders en zusters,
Vandaag vieren we het feest van de Opdracht van de Heer, Maria Lichtmis. In het evangelie van deze dag horen we dat wondermooie verhaal van Simeon en Hanna. Lukas besteedt er slechts 18 verzen aan. En toch is het een gebeuren met een heel diepe betekenis. We zouden het verhaal in twee elementen kunnen splitsen. Er is eerst en vooral MARIA die haar eerstgeborene naar de tempel brengt, zoals het door de Wet wordt voorgeschreven, en Hem aan de Vader opdraagt. En dan is er die zekerheid van Simeon voor wie het nu allemaal volbracht is en die zich zomaar overgeeft aan dit Kind.
Die dubbele inhoud verleent aan dit feest een bijzondere betekenis. Het schept een band tussen Kerstmis en Pasen. Enerzijds worden vandaag de vele kerstfeesten afgesloten. Anderzijds zijn de woorden van Simeon reeds een verwijzing naar Pasen. Het heil dat God heeft aangekondigd en dat met de verrijzenis van Jezus wordt voltrokken. Kerstmis wordt pas voltooid met Pasen. En naar deze realiteit is Lichtmis een verwijzing.
En dan is er de ontmoeting met de grijsaard Simeon en de oude Hanna. Hun leven was één grote advent geweest. Tot aan hun oude dag leefden ze in een waakzame verwachting en in blind vertrouwen dat ze eens de vertroosting van Israël zouden zien. ‘Wachten en zien; advent en vervulling’, zo zou men hun leven kunnen samenvatten. “En zie, schrijft Lukas, er was een man in Jeruzalem wiens naam Simeon was…” Zo begint Lukas zijn verhaal: ‘en zie…’ Lukas nodigt ons uit om aandachtig te kijken naar die oude man, maar wel kijken met de ogen van het geloof. Op het eerste gezicht is er niets bijzonders aan hem te merken. Hij is één van de vele stadsbewoners en hij draagt de naam Simeon: een doodgewone naam. Hij valt niet op. Maar als we aandachtig kijken zien we toch iets bijzonders. “Die man, zegt Lukas, verwachtte de vertroosting van Israël”. Simeon verwacht niets voor zichzelf, maar zijn hele aandacht en bekommernis gaan uit naar zijn volk Israël. Hij weet in welke situatie zijn volk zich bevindt. Het leeft in politieke en economische slavernij, en vooral: het heeft de zin voor gerechtigheid en godsvrucht verloren. En Simeon weet dat geen menselijke macht zijn volk kan redden uit die verlorenheid. Alleen God kan troost brengen in deze ellende.
Simeon was één van de zogenaamde Anawim, de armen, de eenvoudigen die ongekend en ongeacht hun werk deden, onopvallend en zonder klagen hun armoede droegen, omdat zij Gods beloften in hun hart bewaarden, en onvermoeibaar uitzagen niet naar gelijk welke troost, maar naar God, “de Vertrooster van Israël”.
Van deze man wiens hele leven een advent was, wordt gezegd dat hij aan het einde van zijn leven de vervulling van zijn ‘verwachting’ heeft gezien. Na het wachten komt het zien. En wat ziet Simeon in de tempel! Weer iets heel gewoons: een jonge moeder met haar kind in de armen en de vader met een koppel jonge duiven. Is dat de troost van Israël die hij verwachtte? Hoe kan een weerloos kind de vertroosting van Israël, de bevrijding van Jeruzalem zijn? Voor menselijke ogen onzin. Alleen voor de ogen van het geloof kan dit kleine kind ‘Gods redding’ zijn. Het ‘Nunc dimittis’, de lofzang van Simeon, is geen wartaal van een oude man, maar het is een dankbare jubel om wat hij met de ogen van het geloof mag zien na een levenslange waakzaamheid. Dit kind, Gods mens geworden Zoon, brengt Gods redding uit alle nood aan alle volken en alle mensen. Het brengt licht in onze duisternis. Simeon ziet de vervulling van Gods belofte in dit Kind. Simeon is de gelovige Simeon geworden, en zo is de wakende geworden tot de ziende. En dit zien bewerkt in hem een vrede en vreugde die alles te boven gaat.
Broeders en zusters,
Wat wij van Simeon en ook de oude Hanna kunnen leren is dat waken geen kwestie is van één uur. Waken is een levenshouding. Misschien kan dit voor ons een troost zijn dat beiden het pas gezien hebben op het einde van hun leven, nadat ze jarenlang trouw gewaakt en gewacht hebben.
Amen
Download of print deze homilie als pdf
