Marcus 1, 21-28
In het evangelie volgens Marcus zit er duidelijk een rode draad geweven. Het is een antwoord op de vraag: “Wie is deze Jezus toch?” Is Hij de profeet, over wie Mozes in de eerste lezing spreekt? Terecht stelde men zich deze vraag. Jezus’ boodschap was wél heel duidelijk: “Het koninkrijk van Gods universele liefde is nabij. Bekeer u en geloof in die blijde boodschap”.
Jezus treedt zo op als leraar. Maar Hij beperkt zich niet tot woorden alleen. In Hem krijgt God een menselijk gezicht. Hij openbaarde ons wie God in zichzélf is en wie Hij voor ons mensen wil zijn.
Elke morgen weer nieuw !
Vandaag zijn we in de stad Kafarnaüm. Dat betekent ‘huis van de vertroosting’. We horen hoe Mozes de belofte ontvangt dat het aan het volk nooit zal ontbreken aan profeten. Dit zijn mensen die geroepen zijn om te spreken in naam van God en de gebeurtenissen toe te lichten, volgens de bedoeling die God daarmee heeft. Profeten zijn personen die ons de woorden van de H. Schrift helder, concreet en actueel voor ogen stellen. Vandaar dat in Israël gezegd werd : “Gods woord is elke morgen weer nieuw”.
De profeten die vóór Jezus kwamen, spraken dus in Gods naam. Maar Jezus spreekt vanuit zijn eigen gezag: “Ik zeg u…” De leerlingen zagen dat zeer duidelijk in nà Jezus’ de verrijzenis. Want dat betekende dat Hij zelfs groter was dan Mozes, of een van de profeten. Hij was niet alleen de stem van God. Hij was de aanwezigheid van God zélf in hun midden.
Zijn opstanding zou de ogen van de leerlingen openen voor wie Hij was en wie Hij voor hen zou blijven. Ze zouden zich zijn woorden herinneren, gesproken met gezag en ondersteund door krachtige tekenen.
Jezus, machtig in woord en daad.
Daarvóór had Johannes de Doper al beloofd dat iemand zou komen die “sterker” was dan hij. Het verhaal dat we vandaag horen en eigenlijk heel het Evangelie volgens Markus, is de vervulling van Johannes’ belofte. Jezus was in een wereld gekomen waar het kwaad de overhand leek te hebben en alle mensen waren hulpeloos tegenover een dergelijke macht. Het kwaad werkte de goede bedoelingen van God met mensen tegen. Er was een “machtig” iemand nodig, die de verschillende gedaanten van het kwaad kon bedwingen. Hij bindt de strijd aan tegen egoïsme, formalisme, zondigheid, ziekten, onwaarheid, bezetenheid, hebzucht en zelfs tegen de dood.
Dat is nu wat er gebeurt in de synagoge waar Jezus het woord neemt. Kennelijk weet Hij zijn woorden zo dicht bij de mensen te brengen, dat zij ze als nieuw en verrassend ervaren. De mensen zijn verbaasd, opgelucht, enthousiast als ze Jezus horen spreken met charisma, autoriteit en geloofwaardigheid, die zij niet aantreffen bij de Schriftgeleerden van hun dagen.
Hij brengt een bevrijdend perspectief.
Door zijn woorden komt het oorspronkelijk visioen van God over zijn schepping en over zijn geliefde mensen, weer helemaal tot leven. Hier is duidelijk méér dan Mozes. Het wordt weer aantrekkelijk voor de mensen om te leven naar de Bijbelse woorden. Daarvan horen wij Jezus zeggen: “Je kunt ze zó samenvatten : Je zult de Heer God, beminnen met geheel je hart, al je krachten en je naaste zoals jezelf”.
Jezus legt de lat wel hoog. Toch is God bereid daarbij toch rekening te houden met ons soms zwakke mensen. Hij wenst niet dat we ontmoedigd zouden geraken of angstig worden. Want God houdt inderdaad zielsveel van ons, is vol begrip en Hij toont zich zelfs onze partner als we opnieuw eerlijk proberen.
De Joodse denker Abraham Joshua Heschel (1907-1972) noteerde dat uiteindelijk alle bijbelse voorschriften tot doel hebben om ons tot “mensen van liefde” te maken. Godsdienstige personen dus die fijngevoelig zijn voor eerlijkheid, rechtvaardigheid, barmhartigheid en verzoening. Dit is een prachtig en bevrijdend perspectief! Geen wonder dat de toehoorders van Jezus in Kafarnaum enthousiast waren … maar niet allen!
Die tegendraadse demon verbrandt zich aan Jezus.
Want we horen die gestoorde, verslaafde, bezeten mens schreeuwen: “Jezus van Nazaret, wat hebt Gij met ons te maken?” De demon, de kwade geest weet zeer goed wie Jezus is. Hij heeft er last van. Ja, demonen verbranden zich aan God.
Volledig nieuw is de inhoud van het onderricht van Jezus niet. Het koninkrijk van God werd verwacht. Nieuw is bv dat het geen aards koninkrijk is en dat Gods liefde àlle mensen wil omarmen, ook over de zonde en de dood heen. De tekenen, wonderen die Jezus verricht, laten zien dat dit rijk van liefde “inderdaad” is aangebroken.
Terecht legt Marcus véél nadruk op de daden van Jezus. Het zijn daden die in het oog springen, die de mensen raken en zijn boodschap onderstrepen.
Jezus onthulde door zijn leer en zijn wonderen dat God is gekomen om het kwade te weerstaan en te overwinnen. Het uitdrijven van de onreine geest is een zichtbaar bewijs van Gods zeer aanwezige overmacht. Mensen die zich zo gedroegen, mochten niet in de synagoge komen, omdat zo iemand de vergadering verstoorde. Jezus gebruikte zijn gezag niet om de man uit de synagoge te gooien, maar door de bron van de verstoring uit te drijven. Hij herstelt orde en geeft de gestoorde zijn gezondheid terug. Jezus maakt duidelijk: “Dit is de tijd van vervulling, het Koninkrijk van God komt er aan”.
Jij bent onthalend in jouw “Kafarnaum”.
En nu ? Je luistert vandaag niet alleen naar Jezus’ gezaghebbende woorden. Je wordt er hopelijk ook door geïnspireerd. Door zijn verrijzenis is Hij nog steeds bij jou. Hij spreekt en handelt ook nù met het gezag dat het kwaad overwint. Hij blijft zo spreken en nodigt je vriendelijk uit het respect, de mildheid, verzoening, eenheid en liefde, zelfs voor vijanden, ter harte te blijven nemen. Zó ben je voor medemensen in jóuw eigen “huis van vertroosting” onthalend, in jouw Kafarnaüm 😊 …
VIERDE ZONDAG DOOR HET JAAR
31 JANUARI 2021
OPENINGSWOORD
In Christus Jezus hebben wij – hoe dan ook – altijd toekomst.
Het is Paulus die ons dat op het hart drukt vandaag.
Dank zij Jezus ontvangen we niet alleen de kleine goedheid,
maar ervaren we zelfs een mateloze goedheid van God.
Hij wekt ons ten leven, nu en straks,
ondanks de reële ervaring van vormen van duisternis.
In Christus Jezus wordt een weg naar het geluk uitgetekend,
die voor ieder van ons open ligt,
maar waar wél het kruis mee opgenomen moet worden.
Laten we bij het begin van deze viering
ons hart openstellen om ons aan dit mysterie toe te vertrouwen.
KYRIE-LITANIE
Heer, Gij zijt de bron van ons leven.
Heer, ontferm U over ons.
Christus, Gij zijt niet gekomen om te oordelen maar om te redden.
Christus, ontferm U over ons.
Heer, Gij zijt licht en waarheid.
Heer, ontferm U over ons.
Moge de almachtige God zich over ons ontfermen en ons vergeven.
Moge Hij ons nu en altijd geleiden op de weg
naar het volle eeuwige leven.
VOORBEDEN
Gods liefde kent geen maat.
Hij schonk ons zijn Zoon die voor ons ten beste spreekt.
Laten we ons met Jezus richten tot de Vader van alle leven.
Voor allen die verantwoordelijkheid dragen in Kerk en maatschappij:
om het verlangen naar waarheid en transparantie…
Voor mensen op de vlucht voor oorlog, geweld of armoede:
om perspectief en nieuwe hoop…
Voor alle mensen die zich vernederd, bespot of veroordeeld voelen:
om de ervaring van een bevrijdende en reddende God.
Voor mensen die gevangen zijn in eigen kwaad en schuld:
om Gods barmhartigheid en concrete stappen naar bekering en licht.
Heer Jezus,
Wat Gij leven doet, moet groeien en vruchten dragen.
Uw liefde schiep de Karmel.
Gij wilt ons aandeel op de akker van het Godsrijk:
in de Kerk de geest van gebed
hoog houden en verkondigen.
Roep jonge mensen om ook morgen dit ideaal met ons te delen.
Geef dat wij door ons dagelijks bestaan verdienen
wat Gij alleen kunt schenken.
Voor ons allen:
dat wij ons telkens weer toevertrouwen
aan de mateloze liefde
die God voor ons laat kennen in Jezus Christus.
Overzicht van alle homilieën.