(Lc 3, 1-6)
De wereld binnenste buiten keren.
De evangelist Lucas laat vandaag de groten en machtigen van de toen bewoonde wereld de revue passeren: de grote keizer Augustus, zijn plaatsbekleders en de gebieden waar zij over heersten. Wij vernemen de namen van de kerkelijke overheden en daar schuilt een duidelijke bedoeling achter.
Wij vernemen dus welke personen een rol hebben gespeeld in het leven van Johannes de Doper en Jezus. Er is Herodes Antipas die Johannes de Doper zal laten onthoofden; Pontius Pilatus die zijn besmeurde handen schoon wast, als het over Jezus gaat en de hogepriesters Annas en Kajafas, die collaboreerden met de romeinse overheerser!
Te midden van heel dat wereldgebeuren zegt Lukas dat er iets belangrijks plaats vindt, namelijk dat het woord van God ‘geschiedt’ aan Johannes in de onherbergzaamheid van de woestijn. Johannes ervaart zo waar het werkelijk op aan komt in onze wereld. Het gaat niet om prestige, hoge positie, bezittingen, naambekendheid, macht of overheersing. Die wereld moet binnenste buiten gekeerd worden.
Is het waar dat God bestaat en ons liefheeft?
Nu kan het in tegenstelling met die Godservaring van Johannes voor jou een echte beproeving zijn, als je eerder de onzekerheid bekruipt: “Is het wel écht waar dat God bestaat en ons liefheeft?”
De Paus-emeritus Benedictus XVI zei hierover dat een spanning tussen twijfel en geloof in God niet ongewoon is, zoals ook de twijfel van de ongelovige aan zijn eigen ongeloof. Een wijze pastoor legde het zo eenvoudig uit. “Sommige mensen die menen dat wij God niet wetenschappelijk kunnen bewijzen, hebben gelijk; want wij gelóven in Hem. Mààr die mensen kunnen ook hùn atheïsme niet bewijzen; want ook zij gelóven dat er géén God is”. Want puur wetenschappelijk onderzoek kan slechts een beperkt deeltje van de volledige werkelijkheid in kaart brengen. Wat bescheidenheid is hier dus op zijn plaats: “schoenmaker blijf bij je leest”.
Richard Dawkins, een bekende voorvechter van het atheïsme van deze tijd, heeft bv nooit bewijzen kunnen aangeven, die ons ertoe dwingen het bestaan van God uit te sluiten. Integendeel, juist het onderzoek van andere wetenschappers, bv van de kosmos en van de evolutie, biedt zelfs zeer geloofwaardige aanduidingen, die juist voor het Godsgeloof pleiten.
Je kunt God beter gewaarworden in je leven.
Een vraag. Als je nu vaststelt welke dramatische toestanden in onze wereld plaats hebben, reikt de bijbel ons dan inzichten aan waardoor onze ogen opengaan om God beter gewaar te worden in ons leven?
Ja zeker. Die “heuvels en dalen” worden in de verkondiging van Johannes de Doper bv als beeld gebruikt voor “hoog en laag”. Ze duiden de afstand aan tussen mensen. Zoiets moet echt veranderen, dat niveauverschil moet geslecht worden, zodat er weer rechtvaardige, nabije en vriendelijke verhoudingen tussen mensen kunnen plaats vinden.
Daarom horen wij de profeet Baruch zeggen dat mensen die weggesleept werden, weer naar huis worden gebracht ‘gedragen als op een koningstroon’. Baruch vraagt ook dat wij ‘andere kleren’ aandoen, dat wij ons bekleden met de heerlijkheid van God. Dat wil zeggen dat je meer leeft in de warme aanwezigheid van God. Hij is als een mantel van licht om je heen geslagen. Het betekent ook dat je je in een vriendelijke stilte bekleedt met eerbied voor God en de manier van kijken van God overneemt.
Zo zouden wij ook met elkaar moeten omgaan, bv door scheefgelopen relaties te herstellen, door samen een bladzijde écht om te draaien, door mensen tot hun recht te laten komen.
Je leven volledig zélf willen regisseren is: no done.
Door zo’n warme eerbied voor God kun je beter je eigengereide greep op je leven loslaten. Want àlles willen plannen, overzien en regisseren, dat is niet realistisch, ongezond zelfs. Op alle vragen een antwoord willen of oplossing voor een probleem krampachtig najagen, zoiets zet je onder te grote druk en bezorgt je stress.
Wat is dan de juiste levenshouding? Met verantwoordelijkheid voorzien, overzien en écht doen wat menselijk haalbaar is én daarbij je leven volledig in Gods handen leggen. Hij toont je je wàre plaats als zijn geliefd kind en omhelst je met barmhartigheid. Hij leert je geduld en het vertrouwen dat Hij – op zijn manier en op zijn tijd – op kromme lijnen toch recht zal schrijven.
Dat betekent wellicht eerst mist, nacht, woestijn, crisis, een kruis, waarin veel menselijke zekerheden je uit handen vallen. Dàn komt de vraag naar boven: “Wat heb ik nu werkelijk nodig om voluit mens te worden naar Gods beeld en gelijkenis en wat is ballast?”
Waar zoiets dat gebeurt, “geschiedt” het woord van God, ook in onze dagen. Dan komt er een nieuw begin, vallen opgeblazen machtigen door de mand, worden knellende banden verbroken, keren mensen terug uit vervreemding, worden gered, gerepatrieerd, gastvrij onthaald.
Wordt een andere mens met een nieuwe visie.
Het is een diepe verwachting die in ons leeft. Door ons te openen voor die stem van Johannes in de woestijn, leren we anders denken en kijken naar onze wereld. We worden mensen die milder leren kijken met Gods ogen en soberder leren leven.
Vanaf Kerstmis tot over zijn verrijzenis openbaarde de Heer Jezus God als een liefhebbende, persoonlijke God. Hij is de Bron van ons leven, het Licht waarin wij bewegen, de Ruimte waarin wij ademhalen. Dat schenkt ons spirituele gezondheid en ook de juiste kijk op onze medemens.
Dat is wat wij in de geboorte van Jezus gedenken: dat de mistigheid in ons leven, de nacht waarin onze wereld verkeert, in vriendelijk licht zal baden. In de communie met Jezus gunnen wij elkaar zo óók leven in overvloed.
VOORBEDEN 2e Adventszondag
4-5 december 2021
V. Bidden wij vandaag tot God onze Vader,
om een geest van bekering en een vernieuwd geloof.
L. Vernieuw het geloof, Heer God,
van onze kerkgemeenschap op weg in de advent:
dat velen ruimte scheppen in hun leven
om hun hart voor te bereiden op de komst van Jezus …
Voor mensen die met aandacht stil durven staan bij hun leven,
voor wie zoeken naar de bronnen van hun bestaan,
voor allen die de drukte achter zich laten
en ruimte scheppen voor bezinning:
dat ze steeds weer nieuwe inspiratie vinden …
Voor christenen die de band met U kwijt zijn geraakt.
Blijf bij hen aankloppen, op vele wijzen,
tot hun hart en ziel naar U verlangt …
Voor medemensen in moeilijke woonsituaties:
dat zij ervaren dat Gij met hen meelijdt,
en niet alleen toen het gezin van uw Zoon
geen onderdak kreeg in Bethlehem …
Voor onze Kerkgemeenschap en Karmelgemeenschap:
dat de adventstijd bij ieder van ons bekering brengt,
versterking van onze gemeenschapszin,
vertrouwen in ùw toekomst,
en blijvende openheid voor nieuwe, flinke roepingen …
V. Heer God, naar U zien wij uit,
ook in ons bidden.
Kom naar ons toe
en naar hen voor wie wij bidden,
door Jezus, onze Heer en Broeder
