+
De liturgie van Witte Donderdag is opgebouwd rond drie grote pijlers: de voetwassing, het avondmaal en de wake in de Hof van Olijven. Bovendien vieren we Witte Donderdag tegen de context van het gruwelijk oorlogsgebeuren in Oekraïne.
Eigenlijk ontbreekt ook dit jaar één van die belangrijke pijlers in de liturgie van deze avond: de voetwassing. Dat is jammer. Want achter die symboliek van de voetwassing zit een hele levenshouding.
In een eerste moment is dat gebaar van Jezus voor de leerlingen zeer moeilijk te vatten. Jezus, hun rabbi en meester, wast de voeten van zijn leerlingen. Het was het werk dat de slaven doen. Een normaal mens zou er niet aan gedacht hebben om dat vuile werk op te knappen. In opdracht van de heer des huizes wassen de slaven, de meest betekenisloze mensen in de toenmalige maatschappij, de voeten van de gasten. Door dit zelf te doen draait Jezus de gangbare machtsverhoudingen gewoon om.
Het gebaar van Jezus mag ons hopelijk vandaag ook nog provoceren en doen nadenken.
Ook al worden er vanavond in de viering geen voeten gewassen, toch staat vooraan de schaal met handdoeken klaar. Kijk er naar … en stel jezelf de vraag: “hoe beleef ik mijn geloof ?” Gaat het over hoe ík vind dat het geloof beleefd moet worden? Gaat het over wat ík belangrijk vind in de vormgeving van de liturgie? Of … probeer ik heel bescheiden mijn gelovig-zijn in het voetspoor van Jezus te beleven?
Probeer je dát, dan is het goed je schoeisel uit te doen en je voeten te laten wassen opdat je Jezus voetstappen zou kunnen volgen. Wanneer in de iconografie iemand met blote voetzolen wordt afgebeeld verwijst dat naar het gaan van Gods weg.
Maar net zoals Petrus toen, zijn wij dikwijls nauwelijks bereid om ons schoeisel uit te doen en onze voeten te laten wassen, opdat we Gods weg zouden kunnen gaan. Maar Jezus’ woorden aan Petrus zijn duidelijk: “Als gij mij uw voeten niet laat wassen, dan hoort ge ook niet bij mij.”
Voor Jezus gaat het dus om meer dan en symbolische handeling. Hij wil dat Petrus en de andere leerlingen – en dus ook wij – ons ten diepste laten raken door zijn dienstbaarheid en door zijn nederigheid.
Ook wij moeten elkaar de voeten wassen … we moeten mekaar dienen zonder te berekenen. Liefde kent geen grenzen.
Ook tegen de achtergrond van het geweld vandaag behoudt de voetwassing zijn betekenis: in het spoor van Jezus moeten mensen zorg dragen voor elkaar! Opvang van Oekraïners, gevlucht voor het oorlogsgeweld. Zorgen voor de meest levensnoodzakelijke dingen voor wie in Oekraïne blijft. Proberen het diplomatieke vredesoverleg niet op te geven … Het staat in het verlengde van Jezus’ gebaar bij de voetwassing.
In zijn grote liefde geeft Jezus zich ook in brood en wijn aan ons. De ‘Tafel van het Brood’, de eucharistie, richt ons leven naar het eeuwige bruiloftsmaal met het Lam. Daarom verkondigen wij zijn dood en verrijzenis totdat Hij komt. De heilige eucharistie is de teerspijze, waardoor wij nu reeds delen in de verrijzenis van de Heer, op weg naar de eeuwigheid. De eucharistie is de voedingsbron van eeuwig leven.
Daarom gaan voetwassing en avondmaal samen. Beide samen vormen het voorbeeld dat Jezus ons gegeven heeft opdat wij zouden handelen zoals Hij gedaan heeft en mogen delen in het verrijzenisgebeuren.
Hoe donker en hoe onzeker de tijdsgeest vandaag ook is … Witte Donderdag spreekt mij van hoop. Wetend wat er die nacht te gebeuren stond, wijst Jezus op dienstbaarheid aan elkaar en geeft Hij zichzelf opdat wij met Hem verbonden het leven zouden aankunnen … ons leven met zijn vreugde, met zijn verdriet, met zijn angst. Maar vooral ook met de hoop.
Toen Jezus in zijn uur gekomen was
om deze wereld te verlaten,
heeft Hij ten einde toe ons liefgehad.
De veelgeliefde Zoon van God de Vader
wordt een slaaf die onze voeten wast.
Toe Jezus met zijn vrienden maaltijd hield,
nam Hij het brood, nam Hij de beker.
Hij heeft zijn leven aan ons uitgedeeld,
zijn bloed voor deze wereld prijsgegeven,
teken van de geest, die Hem bezielt.
Ik ben de wijnstok, heeft Hij toen gezegd,
gij zijt voorgoed met Mij verbonden.
Ik ben uw waarheid en Ik ben uw weg,
Ik ben die ben, vergeving van uw zonden;
Vrede geef Ik u, heeft Hij gezegd.
Toen Jezus naar zijn Vader toe zou gaan,
heeft Hij gebeden voor zijn vrienden.
Hij bad, bewaar hen, Vader, in uw Naam,
mogen zij allen één zijn in de liefde,
dat zij doen, wat Ik hun heb gedaan.
Toen Jezus in de hof gekomen was,
heeft Hij in grote angst gebeden,
maar er was niemand, die Hem antwoord gaf.
Een vriend heeft Hem verkocht en uitgeleverd
toen het uur voor Hem gekomen was.
(Huub Oosterhuis – ZJ 380)
o.a.m.d.g.
Paul De Bois ocd – provinciaal
VOORBEDEN WITTE DONDERDAG
KARMELIETENKERK GENT
P.Paul :
Op de avond van zijn lijden heeft Jezus gebeden voor zijn leerlingen en voor allen die Hem toebehoren. Deze avond willen wij onze beden aansluiten bij zijn gebed.
Lector:
- Bidden we voor alle priesters wiens feestdag het vandaag is: dat zij met vreugde en dankbaarheid God dienen.
Dan zal God hier in ons midden zijn.
Laten wij bidden
- Bidden we voor allen die verantwoordelijkheid dragen in de samenleving: dat zij zich inzetten opdat er dagelijks brood is voor alle mensen op deze aarde.
Dan zal God hier in ons midden zijn.
Laat ons bidden:
- Bidden we dat we brood mogen zijn voor elkaar, elkaar helpen en ondersteunen. Dat we ons brood breken wereldwijd met allen die hunkeren naar liefde.
Dan zal God hier in ons midden zijn.
Laat ons bidden.
- Bidden we dat we bekers van vriendschap zijn voor elkaar, elkaar dragen, verdragen en verder dragen. Dat we feestwijn worden wereldwijd voor allen die lijden.
Dan zal God hier in ons midden zijn.
Laat ons bidden.
- Dat we bidden voor allen die regelmatig deelnemen aan de eucharistie
voor zij die in de paastijd worden gedoopt of hun „eerste communie‟ doen.
Wij bidden ook voor allen die zich voorbereiden op het vormsel:
dat de Geest van Christus hen mag „vormen‟
Dan zal God hier in ons midden zijn.
Laat ons bidden
P.Paul :
Heer onze God, gebroken en gedeeld laat Jezus zien wie Hij in wezen is. Geef dat wij elkaar tot voorbeeld zijn in dienstbaarheid. Dit vragen wij U door Jezus onze Heer. Amen.