+
Beste medebroeders,
Na de Goede Week en Pasen van dit jaar, vieren we vanavond opnieuw één van de belangrijkste Hoogfeesten van het kerkelijk jaar, binnen de kleine kring van onze eigen gemeenschap. Dat is niet normaal.
Vieringen met 15 aanwezigen kunnen … maar zijn nog minder ‘normaal’. Liturgische vieringen in onze Katholieke Kerk kennen geen beperking. Iedereen is welkom, wie hij of zij ook is. Vandaag zouden we aan vele mensen moeten zeggen: “er is voor u geen plaats”. Dat klinkt me vanavond vertrouwd in de oren: “ze wikkelde Hem in doeken en legde Hem neer in een kribbe, omdat er voor hen geen plaats was in de herberg”.
Een zinnetje uit het Evangelie van de nachtmis. Ik weet niet hoe het bij jullie is, maar bij mij komt niet enkel de voorstelling van de klassieke kerststal met Maria en Jozef en het Jezuskind en ergens ook nog een os en een ezel. Bij de voorlezing van het Evangelie komen me ook de beelden voor ogen van vertwijfelde mensen op gammele bootjes op de Middellandse Zee. Er komen me beelden voor ogen van mensen met lege, wanhopige blikken in vluchtelingenkampen en asielcentra. Het cijfer van meer dan 1800 op de Middellandse Zee verdronken vluchtelingen in 2020.
En alsof dat niet voldoende is flitst het beeld door mijn hoofd -een beeld dat me maar niet meer loslaat- van pater Raymondo, in zijn karmelietenhabijt én met mondkapje lopend in een straat in Beiroet…tussen huizen zo goed als in puin. Pater Raymondo die ik persoonlijk vrij goed ken.
Ergens in mijn achterhoofd is er ook nog wat Mgr Jean Sleiman O.C.D. me schreef over de hopeloze situatie van christenen in Irak. Om maar iets te noemen.
Evenmin kan ik abstractie maken van beelden met covid19-patiënten op intensieve zorgen in Europese ziekenhuizen en elders in de wereld. Ik voel vanavond opnieuw de pijn van het niet écht kunnen troosten bij de uitvaart van familieleden.
Maar … zoals vele andere mensen ergens in de wereld, stond ook ik daarstraks even bij de kerststal in onze kloosterkerk. Samen met jullie heb ik zojuist geprobeerd het Evangelie over Jezus’ geboorte uit het 2e hoofdstuk van Lukas in mijn hart te laten dalen.
Ik voel deze keer niet echt de gewone warmte mijn hart binnentrekken wanneer ik de woorden van de Engel des Heren aan de herders hoor: “Vrees niet, want zie, ik verkondig u een vreugdevolle boodschap … heden is u een Redder geboren, Christus de Heer”. Toch is het ook vanavond Kerstmis. Het is Kerstmis, broeders, ook in het licht van de weinig vrolijk-makende achtergrond.
Dat is goed! Het is goed dat we Kerstmis vieren. Dit jaar wat vreemd en ongewoon met ons vier onder elkaar. Vele mensen vieren via vieringen on-line of creatief met een eenvoudige mooie huisliturgie. Of gewoon door een bezoek bij één of andere kerststal.
Het is Kerstmis, ook nu, wanneer we ons hart willen openen voor “de vreugdevolle boodschap” die elk jaar nieuw in ons leven levendig wordt. En het gebeurt “vandaag”. Als geen ander evangelist wijst Lukas ons precies daarop in zijn kerstevangelie: “Heden is u een Redder geboren, Christus de Heer”. Vandaag!
Lukas schrijft dit zo’n zestig jaar na Jezus’ dood; en hij schrijft voor een geloofsgemeenschap die het allemaal niet meer zo goed weet. Lukas schrijft zijn kerstverhaal ook voor ons vandaag, eveneens onzeker geworden nu veel van het ons vertrouwde plots anders is geworden.
Ook de geloofsgemeenschap voor wie Lukas schrijft twijfelt … Was het hele Jezusgebeuren alleen een mooi verhaal, zoiets als een sprookjesachtige kindervertelling?
Lukas is ervan overtuigd en gelooft volop dat de Verrezen Heer, de Redder, die vandaag geboren is, midden in de geloofsgemeenschap aanwezig is. Hij is aanwezig te midden van de heel concrete uitdagingen die op ons toekomen. Om dat te onderstrepen gebruikt Lukas heel dikwijls het woordje “vandaag”. De vreugdevolle boodschap is niet “van gisteren” of “voor morgen”. Het is een vreugdevolle boodschap “voor vandaag”.
Ik nodig je daarom uit om vooraleer je straks gaat slapen nog eens heel even je Bijbel open te slaan, bij Lukas 2, 1-14. Ik nodig je uit de tekst nog eens heel rustig en meditatief te herlezen, als een laatste lectio divina in deze kerstnacht. Laat het verhaal met zijn actoren aan je voorbij komen … Maar besef vooral dat het Lukas niet om het geschetste verhaal te doen is. Veel meer gebruikt hij het verhaal om ons duidelijk te maken dat het verhaal van God is ingeweven in het verhaal van ons mensen.
Toen stond niet keizer Augustus centraal. Vandaag staat niet de pandemie centraal die ons zoveel miserie bezorgt. Vandaag staat in de vreugdevolle boodschap een Kind centraal, in doeken gewikkeld en in een kribbe neergelegd.
Ook wanneer de huidige situatie ons bij momenten de adem beneemt, beangstigt en bezorgd maakt … ook al hoor je bijna over niets anders meer … niet dát staat in het midden van ons leven als christen mensen.
In de kleinheid van het Kind Jezus komt God ons leven binnen om ons te redden. Dat Kind in de kribbe “heeft zich voor ons gegeven”, schrijft de apostel Paulus, “om ons te verlossen en om ons vol ijver voor alle goeds” te maken.
Laten we ons dan inspireren en bemoedigen door de “vreugdevolle boodschap” toen aan herders verteld vandaag aan jullie en aan mij.
“Uit uw hemel zonder grenzen,
komt Gij tastbaar aan het licht
met een naam en een gezicht
even weerloos als wij mensen”
Zalige Kerstavond.
o.a.m.d.g.
