OPENINGSWOORD
Met Pasen vierden wij de kern van ons geloven:
Jezus is de levende Heer,
in zijn verrijzenis is iets nieuws begonnen.
Toch zien wij dat niet altijd:
er is zoveel om ons heen dat dit nieuwe tegenspreekt,
of het betwijfelbaar of ongeloofwaardig lijkt te maken.
Soms zijn ook wij wellicht bevreesd,
zoals de leerlingen kort na Jezus’ dood;
Bidden wij vanuit ons samenzijn hier in deze Eucharistie
dat wij een nieuwe perceptie van de werkelijkheid
in en rondom ons zouden aandurven,
zodat een klaar en vertrouwvol zien
van Gods aanwezigheid mogelijk wordt,
zodat we ook weerbaarder onze geloofsovertuiging beleven.
HOMILIE 3e PAASZONDAG
Lucas 24,13-35
Is God ons vertrouwen waard? Het evangelie vandaag schenkt ons een raak antwoord. Twee leerlingen hebben het allemaal meegemaakt: de kruisiging van Jezus, zijn begrafenis, de verhalen van de vrouwen over het lege graf en engelen. Er resten hun slechts scherven en ontgoocheling. De vreemdeling die zich bij hen voegt nodigt uit te vertellen. Somber vertellen de twee mannen zo hun verhaal.
Hun liefde is toch blijven branden.
De vreemdeling dringt zich niet op. Hij luistert vooral. De leerlingen van Emmaüs zijn gedesillusioneerd. Ze hebben een dubbel verlies geleden; de dood van een dierbare vriend én leraar en ook een flinke deuk in hun geloof en hoop. Maar hoe staat het eigenlijk met de liefde in hun hart? De geliefde Jezus is weg, maar de liefde ook?
Als ze erover vertellen, dan doet de vreemdeling wel iets merkwaardigs. Hij reageert op de rouwende reisgezellen door ze te onderwijzen. Ja, ze herinneren zich ook heel goed de glans die uitging van Wet en Profeten, en van Jezus hun leraar. Ze kunnen het niet helpen dat ze er toch nog van houden. Hun liefde is blijven branden, terwijl Jezus onderweg zo met hen sprak.
Want deze vreemdeling haakt in op de kern van hun verhaal: hun hoop dat Jezus de Messias zou zijn die Israël zou verlossen. Hij doet dit met de vraag: “Moest de Messias dat alles niet lijden om in zijn glorie binnen te gaan?”
In dit ‘moeten’ hoor ik opnieuw wat we in de eerste lezing al hoorden: alles is verlopen volgens Gods dynamisch plan. Die ‘vreemdeling’ maakt indruk. Als zij bij hun dorp aankomen, vinden ze het vanzelfsprekend hem te vragen: “Blijf bij ons”. De vreemdeling gaat in op hun uitnodiging. Aan tafel in het breken en delen van het brood, in de H. Eucharistie in feite, ontdekken de Emmaüsgangers pas dat deze vreemdeling hen zó vertrouwd is. Ja, het is de geliefde Jezus Christus, van wie zij zo vol waren.
Hun ketenen van rouw worden losgemaakt.
Wat heeft dit verhaal ons te vertellen? Heel herkenbaar is de situatie van opgesloten raken in jezelf. Mensen kunnen zo opgaan in hun emoties, hun verdriet, dat ze erin wegkwijnen. Soms moet je in het leven opnieuw beginnen op het puin van ontgoocheling. Kunnen vertellen welk verlies je hebt geleden, lucht je dan op. Zo verplaatsen we ons in die gemoedstoestand van Kleopas en zijn metgezel.
Tegen de avond bieden Kleopas en zijn medeleerling dus gastvrijheid aan de vreemdeling aan. Ze doen daarbij wat Jezus hen leerde: “Ik was een vreemdeling en je hebt mij opgenomen, ik had honger en je hebt mij te eten gegeven”. Daar vertrouwen ze toch wel op.
Maar als Jezus dus brood breekt, worden hun ogen geopend. Ze doorleven de H. Eucharistie met de verrezen, verheerlijkte Heer Jezus bij hen. Hij wordt op dàt ogenblik ook meteen aan hun gezicht onttrokken. Want Hij is nu werkelijk bij hen aanwezig onder de gedaante van dit brood. De ketenen van de rouw worden zo verbroken en hun hart ‘ziet’ het gelaat van de geliefde Jezus.
Meteen gaan ze terug naar Jeruzalem, de bakermat van het geloof, in het donker dus van de avond. Het donker waar nu geen dreiging of rouw meer vanuit gaat. Maar gevuld is met licht.
Christelijk geloof is een gave van God.
Geloof is een echte gave van God. “Het geloof is een vaste grond van wat wij hopen, het overtuigt ons van de werkelijkheid van onzichtbare dingen” (Brief aan de Hebreeën 11,1). Je stemt toe in de aanvaarding van een persoonlijke God, zoals hij zich als pure liefde openbaart. Het is voor jou een schat. Maar je kunt niet zomaar je hand op God leggen. Je treedt telkens weer binnen in dat geloof dat God je aanreikt. Want je kunt de passage van een openbaringsmoment niet vasthouden.
Het geloof wordt ons echt als goddelijke gave geschonken bij het christelijk Doopsel, als een schat en een vaste grond. Of met een ander beeld. Het geloof stroomt dan in jou als levengevend water. Je kunt ervan drinken. Het draagt je zoals water je kan dragen. Geloven is je ontvankelijk voor een liefdevolle God openstellen en Hem vertrouwen, ondanks tegenkantingen, beproevingen, aarzelingen, strijd of tegenstemmen in jou. Dan mag je zeggen: “En tóch wil ik geloven. Dàt is het wat ik geloof”.
God houdt zielsveel van jou en van mensen. Die liefde houdt niet op als het mensen slecht gaat, of nog erger, als deze mensen zélf kwaad en ellende veroorzaken. God grijpt niet zomaar in. Maar Hij staat ook niet handenwringend en onmachtig toe te zien. God loopt dan zeker niet weg als mensen die Hij zo liefheeft ziet lijden. Nee, juist dàn blijft Hij aanwezig. Dit is wat God steeds weer doet in de Schrift en liet zien in Jezus: Ik ben er, Ik ben met jou verbonden, wat er ook gebeurt.
De liefdevolle relatie met God is superbelangrijk!
Die verbondenheid met Hem, die relatie is superbelangrijk! Bovendien leidt Hij zeker alles ten beste voor wie Hij liefheeft, op de voor ons gunstige tijd. En Hij neemt daarbij het initiatief, ook op zijn goddelijke manier. Dàt is Gods dynamisch en voorzienige plan met ons.
Aan ons is het, in het voetspoor van Jezus, in onze wereld aandacht te besteden aan deze attentievolle aanwezigheid van God. Mensen bevrijdt je uit de gevangenis van verdriet, verwachtingen, gedachten, met alvast de vraag: “Wat houdt je bezig?”
Te midden van duisternis, lijden en dood, wil de opgestane Heer ons tegemoet komen, als een zon die opgaat over ons leven. We mogen erop vertrouwen dat Jezus die met ons meetrekt, geen schim of een luchtspiegeling is. Hij is aan onze zijde, want Hij heeft ons beloofd: “Ik ben met jullie alle dagen”. En als we de indruk zouden hebben de zonsondergang tegemoet te lopen, laten we dan tot Hem bidden dat Hij ons tegemoet komt.
Ons samenzijn hier en nu, waar wij aanzitten aan Zijn Tafel, maakt de hoop op Zijn lichtende aanwezigheid tastbaar.
VOORBEDEN 22-23 APRIL 2023
V. God van tijd en eeuwigheid,
in uw Zoon Jezus Christus wilt U ons nabij zijn
en ons leven delen.
Luister dan naar ons gebed:
Lector
1. voor alle mensen die een geliefde verloren aan de dood,
die rouwen om al wat niet meer is,
wat nooit meer terugkomt;
dat zij medemensen ontmoeten die met hen meegaan,
dat zij bij hen troost en bemoediging mogen vinden …
2. voor alle mensen die iedere hoop hebben opgegeven,
die neerslachtig zijn, ontgoocheld, levensmoe;
dat de pijn in hun ziel erkend mag worden en geheeld,
dat zij in hun omgeving liefde en vriendschap ondervinden…
3. voor mensen die vreugde uitstralen en levenskracht,
die blijmoedig en onbevangen met anderen omgaan;
dat zij door velen bevestigd mogen worden in wat zij doen,
dat zij steeds uw liefdevolle nabijheid mogen ervaren…
4. voor mensen die veel van huis zijn,
voortdurend onderweg,
voor allen die afhankelijk zijn van de gastvrijheid van anderen;
dat zij ook momenten van rust en ontspanning mogen kennen,
dat zij ontvankelijk blijven
voor wie of wat op hun levensweg komt…
5. Goede God,
wij vragen u dat in onze maatschappij
eerbied en waardering mogen groeien
voor een levensroeping helemaal aan u toegewijd;
wij vragen ook om moed, vreugde en volharding
bij allen die reeds ‘ja’ gezegd hebben,
toen u hen in uw bijzondere dienst geroepen hebt.
V. God,
U bent het die ons leven leidt,
aan U vertrouwen wij ons toe.
Luister naar wat er leeft in ons hart,
richt ons op en schenk ons kracht.
Dat bidden wij U omwille van uw Zoon,
Jezus Christus, onze verrezen Heer.
Amen.
