‘De genade van de Heer Jezus Christus, de liefde van God en de gemeenschap van de heilige Geest zij met u allen.’ Met die woorden heb ik jullie aan het begin van de viering welkom gezegd. Een zin uit Paulus’ tweede Korinthiërbrief. Een wens waarmee de eenheid van heilige Drie-eenheid heel mooi verwoord wordt.
Niettemin vermoed ik dat jullie niet echt wakker liggen van het dogma van de heilige drie-eenheid: we geloven in één God en toch zijn er drie goddelijke personen: de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
– Op Kerstdag hebben we God de Vader gevierd, die in en door zijn woord voor ons mens geworden is.
– Op Paasdag hebben we God de Zoon gevierd, die voor ons de dood heeft overwonnen en zo voor ons allemaal een eeuwig leven mogelijk heeft gemaakt.
– En vorige week nog, op Pinksterdag, hebben we God de Heilige Geest gevierd, die ons steeds begeleidt en ons kracht en sterkte geeft op onze levensweg.
Op het feest van de Heilige Drie-eenheid, dat we vandaag vieren, krijgen we alles wat we op die drie vorige feesten hebben herdacht en gevierd, in één drievoudig geheel samengevat.
Wanneer wij Christenen over God spreken, dan bedoelen we daarmee de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Jaarlijks viert de Kerk op de zondag na Pinksteren het hoogfeest van de heilige Drie-eenheid. Vieren we dan nu een dogma? Ik zou het niet zo verwoorden. We vieren ons geloof in God. De grootste vreugde van ons geloof is dat we in God, Vader, Zoon en Geest, ons vertrouwen stellen. Dat is zelfs lang niet vanzelfsprekend. Het wemelt in de geschiedenis van de religies van vreesaanjagende, jaloerse goden die mensen schrik aanjagen. Bij ons christenen heeft het vertrouwen de bovenhand gekregen op de vrees.
Wij geloven immers dat God naar ons toegekomen is, omdat Hij ons vertrouwen wilde winnen. Altijd weer -zelfs tot Maria- heeft Hij gezegd: “Vrees niet”. Zo ging doorheen de loop van een lange geschiedenis het volk beseffen: onze God is barmhartig. Hij houdt van ons, ja Hij is liefde.
Het zou misschien nooit zover gekomen zijn wanneer Jezus er niet was geweest. Hij sprak God aan als “Abba, Vader”. Hij stemde zijn leven helemaal af op de wil van de Vader. Hij ging zo ver te zeggen dat Hij en de Vader één zijn: “Alles wat de Vader heeft, is ook van Mij”.
Hoe kan een mens zoiets zeggen? Dat kan maar wanneer die mens ook tegelijk helemaal God is. Dat is inderdaad het geloof van de Kerk: Jezus Christus is de Zoon van God. Wat Vader en Zoon zo innig verbindt is de liefde.
Na Jezus’ heengaan leek het erop dat God zich weer uit de wereld teruggetrokken had. Maar dat is niet zo. Na Pasen komt Pinksteren. De leerlingen mochten, alweer tot hun eigen verbazing, ervaren dat God niet weg is uit deze wereld.
Integendeel, die liefde die er tussen de Vader en de Zoon is, is nu in ons diepste zelf neergelegd. Dat is de Geest…Gods eigenste wezen zelf. Wanneer we het over God hebben kunnen we er niet omheen God Vader, Zoon en Geest te noemen.
Het is niet gemakkelijk om het mysterie van God in eenvoudige bewoordingen weer te geven. Toch moeten we het telkens weer proberen, wetend dat onze woorden tekort schieten.
Sint Augustinus heeft over de Drie-eenheid een gigantisch boek geschreven: ‘De Trinitate’. Hij schreef er meer dan tien jaar aan en het omvat 15 boekdelen. Hij besefte heel goed hoe hachelijk die onderneming was: “We spreken van drie personen”, zegt hij, “niet omdat we het daarmee kunnen zeggen, maar om niet geheel te moeten zwijgen”.
